Di chúc chỉ có giá trị khi công chứng, chứng thực?

Di chúc là sự thể hiện ý chí của một người (có tài sản) nhằm chuyển (định đoạt) tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Tuy nhiên di chúc như thế nào được coi một di chúc hợp pháp? Liệu có phải một di chúc chỉ có giá trị khi công chứng, chứng thực?

Thế nào là Di chúc hợp pháp?

Theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 thì di chúc được coi là hợp pháp khi:

• Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc
• Người lập di chúc không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép
• Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội
• Hình thức di chúc không trái quy định của luật

Những trường hợp di chúc bắt buộc phải công chứng, chứng thực

Theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 thì những trường hợp sau đây di chúc bắt buộc phải được công chứng, chứng thực:

• Di chúc của người bị hạn chế về thể chất
• Di chúc của người không biết chữ
• Di chúc miệng phải được công chứng, chứng thực trong thời hạn 05 ngày ngay sau khi người để lại di chúc thể hiện ý chí cuối cùng của mình
• Di chúc được lập bằng tiếng nước ngoài

Trường hợp nào di chúc không bắt buộc công chứng, chứng thực?

Theo quy định tại Điều 638 Bộ luật Dân sự 2015 thì các trường hợp không bắt buộc phải công chứng, chứng thực gồm:

• Di chúc của quân nhân tại ngũ có xác nhận của thủ trưởng đơn vị từ cấp đại đội trở lên, nếu quân nhân không thể yêu cầu công chứng hoặc chứng thực
• Di chúc của người đang đi trên tàu biển, máy bay có xác nhận của người chỉ huy phương tiện đó
• Di chúc của người đang điều trị tại bệnh viện, cơ sở chữa bệnh, điều dưỡng khác có xác nhận của người phụ trách bệnh viện, cơ sở đó
• Di chúc của người đang làm công việc khảo sát, thăm dò, nghiên cứu ở vùng rừng núi, hải đảo có xác nhận của người phụ trách đơn vị
• Di chúc của công dân Việt Nam đang ở nước ngoài có chứng nhận của cơ quan lãnh sự, đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước đó
• Di chúc của người đang bị tạm giam, tạm giữ, đang chấp hành hình phạt tù, người đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh có xác nhận của người phụ trách cơ sở đó

Ngoài ra, nếu di chúc không có người làm chứng thì bắt buộc người lập di chúc phải tự viết và tự ký.

Như vậy, pháp luật không bắt buộc toàn bộ di chúc phải công chứng, chứng thực nhưng bắt buộc phải thỏa mãn những điều kiện trong từng trường hợp cụ thể mà pháp luật quy định đã nêu ở trên thì một di chúc mới được coi là hợp pháp và có giá trị pháp lý.